Buồn nôn là một triệu chứng rất thường gặp ở người bị viêm dạ dày, gây khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Vậy vì sao viêm dạ dày gây buồn nôn? Đâu là cơ chế gây ra hiện tượng này và người bệnh cần làm gì để kiểm soát hiệu quả? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp tường tận để bạn có cái nhìn đúng đắn và chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe tiêu hóa.

Viêm dạ dày là gì?
Trước khi tìm hiểu vì sao viêm dạ dày gây buồn nôn, chúng ta cần hiểu viêm dạ dày là gì. Đây là tình trạng niêm mạc dạ dày bị viêm hoặc tổn thương, có thể do nhiều nguyên nhân: nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP), lạm dụng rượu bia, stress kéo dài, thuốc giảm đau NSAIDs, ăn uống không điều độ...

Viêm dạ dày thường chia làm hai dạng:

Viêm cấp tính: Xuất hiện đột ngột, triệu chứng rõ rệt như đau rát, buồn nôn, nôn mửa.

Viêm mạn tính: Diễn tiến âm thầm, kéo dài, có thể kèm theo tình trạng trào ngược, đầy hơi, sụt cân.

Vì sao viêm dạ dày gây buồn nôn?
Dưới đây là những nguyên nhân chính giải thích vì sao viêm dạ dày gây buồn nôn:

1. Tổn thương niêm mạc dạ dày kích thích dây thần kinh phó giao cảm
Niêm mạc dạ dày bị viêm, sưng hoặc lở loét sẽ kích thích các thụ thể thần kinh trong thành dạ dày, đặc biệt là dây thần kinh phó giao cảm – dây thần kinh chịu trách nhiệm kiểm soát tiêu hóa. Khi bị kích thích quá mức, não bộ sẽ gửi tín hiệu đến trung tâm nôn, dẫn đến cảm giác buồn nôn, đôi khi kèm theo nôn thực sự.

2. Tăng tiết axit dạ dày
Ở người bị viêm dạ dày, dạ dày thường tiết nhiều axit hơn mức bình thường, đặc biệt khi đói hoặc sau bữa ăn nhiều chất béo. Lượng axit dư thừa này không chỉ làm tổn thương thêm niêm mạc mà còn kích thích vùng thần kinh cảm nhận đau và nôn, dẫn đến buồn nôn kéo dài.

3. Co bóp dạ dày không đều
Viêm khiến dạ dày bị rối loạn chức năng co bóp, thức ăn không được tiêu hóa đều, gây ứ đọng, đầy bụng, chướng hơi, từ đó gây cảm giác buồn nôn nhất là sau khi ăn.

4. Vi khuẩn HP và độc tố gây buồn nôn
Vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) là thủ phạm chính gây ra viêm dạ dày mãn tính. Loại vi khuẩn này không chỉ tấn công niêm mạc dạ dày mà còn sản sinh ra độc tố, làm rối loạn hoạt động của hệ tiêu hóa, từ đó kích hoạt cảm giác buồn nôn, đau âm ỉ, khó chịu dai dẳng.

5. Ảnh hưởng từ tâm lý và hệ thần kinh trung ương
Stress, căng thẳng, lo âu – những yếu tố phổ biến ở người bệnh dạ dày – cũng ảnh hưởng đến trung khu nôn ở não, khiến người bệnh dễ rơi vào trạng thái buồn nôn không rõ nguyên nhân, nhất là vào buổi sáng sớm hoặc sau khi ăn.

Khi nào buồn nôn do viêm dạ dày trở nên nguy hiểm?
Không phải tất cả các trường hợp buồn nôn đều nguy hiểm, nhưng bạn cần đặc biệt lưu ý nếu có các dấu hiệu sau:

Buồn nôn kèm nôn ra máu hoặc chất đen sẫm

Giảm cân nhanh chóng, chán ăn kéo dài

Buồn nôn đi kèm đau bụng dữ dội, sốt cao

Nôn mửa nhiều lần, mất nước, mệt lả

Đây có thể là dấu hiệu của biến chứng như loét dạ dày, xuất huyết tiêu hóa hoặc ung thư dạ dày. Trong trường hợp này, người bệnh cần đi khám chuyên khoa càng sớm càng tốt.

Làm sao để giảm buồn nôn do viêm dạ dày?
Để kiểm soát triệu chứng buồn nôn do viêm dạ dày, cần kết hợp cả điều trị nội khoa lẫn điều chỉnh lối sống:

1. Điều trị theo chỉ định bác sĩ
Thuốc giảm tiết axit (như PPI, H2-blocker): Giúp trung hòa axit, giảm kích ứng.

Thuốc bảo vệ niêm mạc (như sucralfate): Tạo lớp phủ bảo vệ vết viêm.

Thuốc kháng sinh nếu nhiễm HP: Phác đồ điều trị HP thường kéo dài từ 7–14 ngày.

2. Điều chỉnh chế độ ăn uống
Ăn thức ăn mềm, dễ tiêu, như cháo, súp, cơm nát.

Tránh đồ cay, chua, dầu mỡ, vì dễ kích thích dạ dày.

Chia nhỏ bữa ăn để giảm áp lực lên dạ dày.

Không nằm ngay sau khi ăn và không ăn quá no.

3. Giảm căng thẳng, stress
Thực hành thiền, yoga, hít thở sâu để thư giãn.

Tránh thức khuya, làm việc quá sức, suy nghĩ tiêu cực.

4. Uống đủ nước và nghỉ ngơi hợp lý
Uống nước ấm từng ngụm nhỏ có thể làm dịu cảm giác buồn nôn.

Nghỉ ngơi trong tư thế ngồi hoặc nằm đầu cao giúp giảm trào ngược.

Kết luận
Vì sao viêm dạ dày gây buồn nôn? – Nguyên nhân nằm ở sự kích thích của niêm mạc tổn thương, sự rối loạn co bóp dạ dày, tăng axit và ảnh hưởng từ hệ thần kinh trung ương. Dù đây là triệu chứng phổ biến, nhưng nếu không được điều trị đúng cách, buồn nôn có thể trở nên dai dẳng và làm suy giảm sức khỏe tổng thể.

Việc phát hiện sớm, điều trị bài bản, kết hợp lối sống khoa học chính là nền tảng để kiểm soát triệu chứng buồn nôn, bảo vệ dạ dày và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Bài viết khác cùng Box :